آکادمي عربي مهدي ترابي

در اين مطلب قصد داريم به موضوع منفي کردن فعل‌ها بپردازيم.

منفي کردن افعال در عربي، از پايه دهم شروع شد و در پايه يازدهم کامل شد. منفي کردن افعال به چند دسته تقسيم مي شود. اين دسته‌ها عبارتند از:

منفي کردن فعل ماضي، منفي کردن فعل مضارع، منفي کردن فعل آينده و منفي کردن فعل امر. ما به توضيح هر کدام از اينها مي پردازيم. و در انتها يک حل تست را بصورت کامل به همراه ويدئوها

خواهيم داشت.

منفي کردن فعل ماضي:

براي منفي کردن فعل ماضي از “ما” استفاده مي کنيم. بدين شکل که به اول آن “ما” اضافه مي شود. شکل هر 14 صيغه فعل ماضي، بعد از منفي شدن هيچ تغييري نمي کند.

مثال: فعل ماضي: کَتَبَ (نوشت) …… فعل ماضي منفي: ماکَتَبَ (ننوشت)

منفي کردن فعل مضارع:

براي منفي کردن فعل مضارع هم از “لا” استفاده کنيم. فعل مضارع هم بعد از منفي شدن، از نظر اعراب هيچ فرقي نمي کند.

مثال: فعل مضارع: يَذهَبُ (مي رود)… فعل مضارع منفي: لايَذهَبُ (نمي رود)

منفي کردن فعل آينده:

براي منفي کردن فعل آينده بايد از “لَن” استفاده کنيم. حرف “لَن” را به اول فعل مضارع اضافه مي کنيم و آينده (مستقبل) منفي ساخته مي شود. حتما به اين نکته که براي منفي کردن فعل آينده، به اول فعل مضارع “لَن” اضافه مي کنيم، دقت داشته باشيد. زيرا برخي دانش آموزان به اشتباه براي منفي کردن فعل مستقبل، به اول فعل مستقبل “لَا” اضافه مي کنند. که اين اشتباه است.

فعل مستقبل: سَيَذهَبُ …. فعل مضارع: يَذهَبُ …. فعل مستقبل منفي: لَن يذهب

يادآوري: فعل مستقبل (آينده) از اضافه کردن “سَ” يا “سَوفَ” به اول فعل مضارع ساخته مي شود.

فعل مضارع: يَذهَبُ (مي رود) …… فعل مستقبل (آينده): سَيَذهَبُ، سَوفَ يَذهَبُ (به زودي خواهد رفت، خواهد رفت)

منفي کردن فعل امر:

براي منفي کردن فعل امر از “لا” نهي استفاده مي کنيم. منفي فعل امر مي شود فعل نهي. نوع “لا” که در فعل نهي به کار برده مي شود، از نوع جازمه است. يعني باعث مي شود فعل، مجزوم شود. لا نهي بر سر فعل مضارع مي آيد و آن را مجزوم مي کند.

در "اينجا" يک جدول از تمامي صيغه ها به همراه منفي آن ها آورده ايم. به آن ها خوب دقت کنيد.

حل تست

عين الخطا في نفي الافعال: (در منفي کردن افعال کدام گزينه غلط است؟)

• قولوا کلّ ما تعلمون ç لاتقولوا کلٌ ما لا تعلمون!


• لماذا وافق الأستاذ أن يوجّل لهم الامتحانç لماذا ماوافق الأستاذُ أن يوجّل لهم الإمتحان!


• التّلاميذ سيحضرون للامتحان في الأسبوع القادم ç التّلاميذ لاسيحضرون للامتحان في الأسبوع القادم!


• طلبت من الأولاد أن يجلسوا في تلک القاعه ç طلبت من الأولاد أن لايجلسوا في تلک القاعه!

بررسي گزينه 1

1_ قولوا کلّ ما تعلمون ç لاتقولوا کلّ ما لا تعلمون!

“قولوا” فعل امر است. همانطور که گفته شد فعل امر وقتي ميخواهد منفي شود، بايد فعل نهي شود. “قولوا” مي شود “لاتقولوا”. پس گزينه اول درست است و غلطي در آن وجود ندارد.

بررسي گزينه 2

2_ لماذا وافق الأستاذ أن يوجّل لهم الامتحانç لماذا ما وافق الأستاذُ أن يوجّل لهم الإمتحان!

“وافق” بر وزن “فاعَلَ” فعل ماضي است.  ماضي باب مُفاعله و ماضي ثلاثي مزيد است. وقتي منفي مي‌شود، بايد با “ما” منفي شود. پس “وافق” مي‌شود “ما وافق”. که بدرستي منفي شده است پس اين گزينه هم درست است و غلطي در آن وجود ندارد.

بررسي گزينه 3

3_ التّلاميذ سيحضرون. للامتحان في الأسبوع القادم ç التّلاميذ لا سيحضرون للامتحان في الأسبوع القادم!

در اين گزينه همانطور که ميبينيد، اول فعل مضارع، “سـَ” آمده است پس فعل آينده است. آن هم آينده مثبت. حال اگر بخواهيم فعل آينده مثبت را منفي کنيم. به هيچ عنوان نميتوانيم از “لا” استفاده کنيم. يک نکته اي را بايد بدانيد اين که: اگر فعلي با “سـَ” يا “سوف” آينده مثبت شده باشد، منفي شدنش فقط با “لَن” است. بايد “سـَ” يا “سوف” را از بين ببريم و بجاي آن “لَن” بگذاريم. بعد از آمدن آن بايد “ن” را هم در صورت وجود از آخر فعل حذف کنيم. پس فعل گزينه سوم غلط منفي شده است و پاسخ اين تست گزينه 3 است.

بررسي گزينه 4

4_ طلبت من الأولاد أن يجلسوا في تلک القاعه ç طلبت من الأولاد أن لايجلسوا في تلک القاعه!

” أن يجلسوا” يک فعل مضارع منصوب است، به معناي “که بنشينند”. که به درستي بصورت “ان لا يجلسوا” منفي شده است. اين نکته مهم را در نظر بگيريد که ممکن است “ان لا يجلسوا”، بصورت “الّا يجلسوا” هم نوشته شود. يک نکته ديگر را هم بهتر است در رابطه با عبارات مشابه “ان لا يجلسوا” بدانيد. زمانيکه قبل از “لا” يک حرف از دسته حروف عمل کننده، مانند حروف ناصبه و حروف جازمه، آمده باشد، آن “لا” نميتواند “لا” نهي باشد و “لا” نفي است.